Mặc dù các hệ thống AI đã có thể giúp giảm bớt tình trạng thiếu nguồn nhân lực và lao động trong chuỗi cung ứng trong thời gian gần đây, các hệ thống này vẫn hoạt động tốt nhất khi làm việc cùng con người và trí tuệ tăng cường của con người.
Việc phát hành ChatGPT vào tháng 11 năm 2022, sản phẩm của công nghệ Trí tuệ Nhân Tạo (AI) trước công chúng. Chỉ trong vòng năm ngày, đã có hơn một triệu người sáng tác đủ loại văn thơ, bài hát và tìm hiểu thông tin bằng ChatGPT.
Đến tháng 6 năm nay, số lượng người dùng ChatGPT đã vượt hơn 100 triệu người. Cảnh giác với những nguy cơ tiềm ẩn từ công nghệ này, Hoa Kỳ đã đe dọa sẽ quản lý chặt AI hơn, trong khi Trung Quốc hứa hẹn sẽ đi đầu về công nghệ AI vào năm 2030 và ông Putin cũng nói rằng bất kỳ ai giành chiến thắng ở AI sẽ đi đầu cả thế giới.
Theo các nghiên cứu gần đây, AI hứa hẹn sẽ tăng cường tính linh hoạt, khả năng phục hồi và hiệu quả của chuỗi cung ứng. Google đã hứa hẹn sẽ giảm 40% lượng năng lượng sử dụng tại các trung tâm dữ liệu của mình bằng công nghệ DeepMind AI. Mahindra cũng sử dụng BlueYonder để cải thiện khả năng dự báo lên 10%, với mức tăng 10% cho hiệu quả ở mảng dịch vụ và giảm 20% lượng hàng tồn kho.
Từ năm 2015, ngành hậu cần đã thu hút được 80 tỷ USD vốn đầu tư mạo hiểm kể từ năm 2015 để số hóa và tự động hóa chuỗi cung ứng bằng robot, công nghệ theo dõi và tối ưu hoá cũng như các thị trường giao hàng dài lẫn chặng cuối. Theo Q – cơ sở dữ liệu độc quyền của NPG Capital, nhiều công ty đầy triển vọng cũng nhanh chóng phát triển, bao gồm 25 công ty hiện được định giá hơn 1 tỷ USD.
Trước nguồn tài trợ và động lực phát triển của AI, tuy nhiên quá trình tự động hóa chuỗi cung ứng vẫn chậm hơn so với kỳ vọng của nhiều người. Sự phân mảnh của toàn ngành đã giúp chuỗi cung ứng trở thành ứng cử viên lý tưởng nhất cho việc tối ưu hóa bằng AI, nhưng cũng làm phức tạp hóa việc ứng dụng thực tiễn hơn.
Theo một cuộc khảo sát của Boston Consulting Group vào năm 2021, AI được sử dụng khá rộng rãi để dự báo nhu cầu người dùng nhưng vẫn chưa được áp dụng cho các lĩnh vực có tiềm năng tự động hóa cao hơn.
Nhiều công ty khởi nghiệp công nghệ hậu cần vẫn đang gặp rất nhiều khó khăn trong thị trường hiện tại với chỉ một số doanh nghiệp đáng chú ý. Amazon đã mua lại Kiva Systems vào năm 2012 và đã triển khai hơn 520,000 robot di động trong 10 năm sau đó. DHL đã tăng tỷ lệ chọn hàng của mình lên 30 – 180% bằng cách sử dụng 3,000 robot di động từ Locus Robotics.
Theo công ty McKinsey, những doanh nghiệp sớm tiến hành tự động hóa chuỗi cung ứng nhờ AI đã giảm 15% chi phí hậu cần, 35% mức tồn kho và tăng mức độ dịch vụ lên đến 65%. Các giải pháp được tập trung đầu tư sẽ dễ thực hiện và có thời gian hoàn vốn nhanh, rõ ràng hơn. Bên cạnh đó, Gartner cũng kỳ vọng mức độ tự động hóa máy móc trong chuỗi cung ứng sẽ tăng gấp đôi trong 5 năm tới.
Dưới đây sẽ là một số lĩnh vực mà hệ thống tự động hóa được AI điều khiển sẽ giúp cải thiện hiệu suất chuỗi cung ứng:
Tối ưu hóa chuỗi cung ứng: COVID đã vạch mặt những rủi ro của chuỗi cung ứng cứng nhắc bị chia cắt do sự phân mảnh của ngành và dữ liệu bị cô lập, dẫn đến chi phí gián đoạn chuỗi cung ứng lên tới 4 nghìn tỷ đô la. Các công ty khởi nghiệp như Stord, Flexe và Spacefill đang tạo ra các mạng chuỗi cung ứng linh hoạt với tối ưu hóa định tuyến có thể điều chỉnh dựa trên các điều kiện thay đổi.
Tối ưu hóa giá: Giá là cơ hội đòn bẩy cao nhất trong lĩnh vực hậu cần: cải thiện giá 1% sẽ làm tăng khả năng sinh lời từ 30% trở lên. Phần mềm định giá do AI điều khiển có thể tối ưu hóa báo giá dựa trên việc theo dõi giá cả, mức tồn kho và các yếu tố khác trong thời gian thực trên mạng.
Tự động hóa kho hàng: Robot do AI điều khiển có thể hợp lý hóa các quy trình lấy hàng, đóng gói và phân loại. Hơn 200 công ty rô-bốt kho hàng đã trình diễn tại Modex vào năm 2022, bao gồm Autostore, Berkshire Grey, Boston Dynamics, Exotec, GreyOrange và 6River.
Vận tải đường bộ tự hành: Logistics hứa hẹn sẽ sớm áp dụng công nghệ lái xe tự hành vì quyền tự chủ hoàn toàn có thể giảm 45% chi phí vận hành, dẫn đến khoản tiết kiệm từ 85 tỷ đến 125 tỷ USD ở Hoa Kỳ. Nó cũng có thể cứu mạng người – những người lái xe tải có nguy cơ chết sớm cao gấp 10 lần so với người Mỹ bình thường. Các công ty vận tải đường bộ tự hành bao gồm TuSimple, Waymo Via, Embark Technology và Rivian
Hiển thị theo thời gian thực: Các công ty khởi nghiệp như Project44, FourKites và Shippeo cung cấp cho khách hàng khả năng hiển thị theo thời gian thực về trạng thái lô hàng và cơ sở hạ tầng chuỗi cung ứng. Trợ lý ảo được hỗ trợ bởi AI của Maersk, Captain Peter, theo dõi trạng thái giao hàng từ nguồn đến đích và đề xuất các tuyến vận chuyển tối ưu cho khách hàng của họ.
Quản lý hàng tồn kho: AI có thể tối ưu hóa khả năng tồn kho, quản lý đơn hàng và hậu cần đảo ngược bằng cách liên tục theo dõi các thói quen mua hàng của người dùng để giảm tình trạng thừa và thiếu hàng, từ đó giảm chi phí lưu trữ trong kho. Các nhà cung cấp dịch vụ bao gồm Netsuite, Finale Inventory, Brightpearl và Zoho.
Tự động hóa dịch vụ chăm sóc khách hàng: UPS Bot, một chatbot dựa trên công nghệ AI đã tự động hóa các tác vụ tại văn phòng như theo dõi lô hàng, giải quyết yêu cầu của khách hàng và báo giá. Các nghiên cứu cũng chỉ ra rằng tự động hóa hoạt động tại văn phòng có thể tiết kiệm đến 40% chi phí dịch vụ.
Bảo trì theo dự đoán: Các nghiên cứu cho thấy hệ thống bảo trì dự đoán theo công nghệ AI vận hành có thể cho kết quả với độ chính xác lên đến 85%, tiết kiệm 10% chi phí bảo trì. Các công ty khởi nghiệp về mảng bảo trì hậu cần theo dự đoán nổi bật bao gồm Quivr và Awake Mobility.
Ở thời điểm hiện tại, công nghệ AI nên được hiểu ở định nghĩa là trí tuệ tăng cường (Augmented Intelligence) thay vì là trí tuệ nhân tạo (Artificial Intelligence). Mặc dù các hệ thống AI có thể tạm giải quyết tình trạng thiếu nguồn lực lao động, tuy nhiên công nghệ vẫn sẽ hoạt động tốt hơn khi làm việc cùng con người và trí tuệ tăng cường của con người.
Các hệ thống AI sẽ tiếp tục là một động lực thúc đẩy toàn cảnh chuỗi cung ứng trong 5 năm tới và xa hơn trong tương lai. Việc áp dụng sớm sẽ cho phép chúng ta có thể áp dụng và cải thiện các mô hình AI này và thay đổi toàn bộ cuộc đua công nghệ trên toàn ngành.
Theo Tạp Chí Vietnam Logistic Review